دکترین شوک درکرکوک
1396/7/27
سربرز کرماشان
تسخیر کرکوک توسط نیروهای حشدالشعبی و ارتش عراق کوردهای هر چهار بخش کوردستان را دچار بهت کرد. در این مقاله وقایع کرکوک و مناطق مورد مناقشه را در چارچوب دکترین شک مورد بررسی قرار میدهیم.
دکترین شوک دارای 3 مرحله است:
مرحلهی اول: از حوادثی چون جنگ، حملههای تروریستی، کودتا و حوادث طبیعی بهعنوان شوک اول نامبرده میشوند.
مرحلهی دوم: جناحهای قدرت و شرکتهای بزرگ با استفاده از قدرت سیاسی و سیاستمداران وابسته به خود، با انجام طرحی برنامهریزیشده و با کاشتن بذر ترس، از بُهت و پریشانی و سردرگمی مردم در آن لحظات استفاده کرده و شوک دومی را که چیزی جز تغییرات رادیکال اقتصادی و سیاسی نیست بهوجود میآورند.
مرحلهی سوم: در این میان افرادی که با موج دوم شوک، به مقابله برمیخیزند با شوک سومی که شامل پلیس، ارتش، زندان و بازجوئی است روبهرو و سرکوب میشوند.
برای بررسی دکترین شوک کرکوک ابتدا باید طرفینی که شوک را وارد میکنند را شناخت تا بتوانیم تحلیل دقیق از اوضاع آینده منطقه و کوردستان داشته باشیم. نیروهای حشدالشعبی و ارتش عراق با حمایت ایران، ترکیه و روسیه وارد کرکوک شدند که البته نقش حکومت ایران در این بین برجستهتر است و بازیگردان اصلی این دکترین ایران است. کرکوک زیر کنترل پیشمرگههای اتحاد میهنی بود و تمامی نیروهای پیشمرگه تحت فرمان مسعود بازرانی رئیس اقلیم کوردستان قرار دارند. این نیروها بدون درگیری عقبنشینی کردند پس معلوم است سران قدرت در اقلیم کوردستان عراق بهمانند خانوادهای بارزانی و طالبانی هم در کنار ایران و ترکیه قرار دارند. میتوان گفت در یک طرف بازی ایران، ترکیه، عراق، خانوادههای بارزانی و طالبانی قرار دارند؛ و کسانی که مورد شوک قرا گرفتند مردم کورد هستند. مردم مبارزی که سالهاست برای رهایی از حکومتهای ایران، ترکیه، سوریه و عراق مبارزه میکنند و حکومتهای منطقهای و فرامنطقهای برای قبولاندن مباحثی در حوزهی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آنها را تحت شوک قرار میدهند. زیرا این مردم در حالت عادی طرحها و برنامههای مورد نظر سردمداران را قبول نمیکنند
حال با شناخت عناصر بازی، «دکترین شوک کرکوک» را طبقهبندی میکنیم:
مرحلهی یک: حزب دموکرات کوردستان عراق و حزب اتحاد میهنی با برگزاری همهپرسی استقلال اقلیم کوردستان از عراق زمینهی حملهی نیروهای خارجی به کرکوک را فراهم میکنند. این احزاب که در عمل با ایران و ترکیه در اضمحلال فیزیکی و فرهنگی کوردها همراه هستند در ابتدا ابراز میکنند در صورت حمله عراقیها پاسخ کوبندهای میدهند در عمل نیز از این قدرت برخوردارند، اما در شب حمله نیروهای حشدالشعبی و ارتش عراق کرکوک را بدون مقاومت تسلیم میکنند.
مرحلهی دوم: مردم کورد که تا چندی پیش شاهد گفتههای مقامات اقلیم کوردستان مبنی بر مبارزه و مقاومت هستند و اینکه کرکوک بههیچوجه تسلیم نخواهد شد؛ با سقوط کرکوک در کمتر از 24 ساعت در شوک فرو میروند. و برایشان این سوال مطرح است که مگر میشود؟! این مرحله با هماهنگی رسانههای جنوب کوردستان بهویژه 24kو RUDAW بهخوبی انجام میشوند، بهطوریکه با نشان دادن ورود نیروهای عراقی، خروج مردم ازکرکوک و به پایین کشیدهشدن پرچم اقلیم کوردستان در کرکوک ترس، اضطراب و سردرگمی مردم را تشدید میکنند.
حالا که ترس و سردرگمی همهجای کوردستان را فراگرفته است اتفاقات زیادی میافتند منطقهی مخمور، گوئر و شنگال که تحت حاکمیت نیروهای حزب دموکرات عراق میباشد بدون درگیری تحویل نیروهای حکومت عراق داده میشود. همچنین مناطق جلولا، سعدیه و خانقین که توسط نیروهای حزب اتحاد میهنی کوردستان اداره میشود نیز بدون درگیری تحویل نیروهای ارتش عراق میشود. ماده 140 اجرا میشود و مناطق نفتخیز کوردستان به عراق تحویل داده میشود. امری که در حالت عادی انجام آن با مخالفت مردم روبهرو میگشت.
ترکیه که دشمن درجه اول خود را حزب کارگران کوردستانــPKK و کنفدارالیسم ایجاد شده در شمال سوریه میداند از فضای فراهم آمده ناشی از شوک استفاده کرده، حملات خود به مناطق گریلایی در جنوب کوردستان را افزایش میدهد. از طرف دیگر مناطق شهبا و عفرین را بمباران میکند. خواهان تصرف ادلب میشود تا کانتون عفرین و شهبا که از دیگر مناطق کنفدارالیسم شمال سوریه جدا هستند را محاصره کند و مانع از دستیابی کوردها به آبهای آزاد شود، همچنین زمینهی هجوم گسترده به عفرین را فراهم کند.
ایران نیز که طراح اصلی دکترین شوک کرکوک است از تهدیدات آمریکاـ اعرابـ اسرائیل میترسد و ازآنجاکه نمیخواهد جنگ به داخل ایران راه یاید در فکر این است که حساسترین یا بهتر بگوییم پاشنه آشیل ایران که شرق کوردستان است را کنترل کند. حکومت ایران از احساسات ملی کوردها که در جریان حماسهی کوبانی اوج گرفت و در مورد قتل کولبران ادامه یافت واهمه دارد و بهخوبی میداند که کوردها مستعد شکلدهی به انقلاب در ایران هستند، برای همین در فکر تروریزه کردن شرق کوردستان و ایجاد سرخوردگی سیاسی و ملی کوردها برآمد. کوردهای شرق کوردستان که از همهپرسی استقلال جنوب کوردستان به وجد آمده بودند با مشت آهنینی روبهرو شدند که رویاهای آنها را نابود کرد. آری تصرف کرکوک توسط نیروهای عراقی با همکاری نیروهای حکومت ایران شوکی بر مردم شرق کوردستان وارد کرد که آنها را دچار بُهت و سرخوردگی از جریانات سیاسی کرد. این امکان وجود دارد که حکومت ایران تضمین تداوم این فضای سیاسی و دستاورد بیشتر از دکترین شوک کرکوک با نیروهای جنبش آزادیخواهی وارد چالش و درگیریهای بیشتری شود که البته عواقب آن نامعلوم خواهد بود. زیرا ایران در جنگ با نیروهای گریلایی هیچ تضمینی برای موفقیت ندارد.
مرحلهی سوم: نیروهای مخالف به وسیله رسانهها و شبکههای مجازی تخلیهی عاطفی میشوند. رسانههای وابسته به احزاب اقلیم کوردستان با نشان دان تصاویری مبنی بر فحاشی مردم به سران حکومت و با استفاده از شبکههای مجازی، به مجازی کردن اعتراضات مردم میپردازند و آنها را از اعتراضات عملی وامیدارند. درنهایت اگر کسی بهصورت فیزیکی بخواهد تهدیدی برای جان سران قدرت ایجاد کند دستگیر خواهد شد.
سخن پایانی: دکترین شوک کرکوک حاکی از دسیسههای سیاسی، تلفات انسانی و لگدمال کردن احساسات ملی کوردهاست تا آنها را مجبور کند سیاستهای اقتصادی، فرهنگی و نظامی ناخوشایند را قبول کنند. جامعهی کورد باید بداند ایران، ترکیه، عراق و نیروهای مزدور وابسته به آنها از طریق شوک میخواهند کوردها را وادار به اطاعت و پذیرش برنامههایی کنند که در شرایط عادی برای مردم کورد بسیار نامطلوب است. برای همین باید با شناخت دکترین سعی کنند در دام این دکترین قرار نگیرند و با دانش و شناخت با دشمنان خود مبارزه کنند بهویژه خیانتکاران که درصدد عادی نشان دادن اوضاع رویداده هستند.
منبع: https://www.kodar.info